Popki I - cmentarz wojenny z I wojny światowej

 

Popki I - cmentarz wojenny z I wojny światowej

(Kriegsfriedhof des Ersten Weltkrieges)

(Кладбище первой мировой войны)

 

Popki - wieś w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Mały Płock.

 

Cmentarz położony na południowo-zachodnim skraju wsi, na stoku wyniesienia. Założono go przy krzyżu przydrożnym, prawdopodobnie granicznym wsi. Obecnie, są tam dwa krzyże – wysoki drewniany i młodszy lastrikowy.

 

Cmentarz rozmieszczono na planie prostokąta o powierzchni około 3,5 ara. Mogiły są obecnie niemal nieczytelne, szczególnie latem, kiedy teren nekropoli to wielkie chaszczowisko. Jeśli wierzyć szkicowi początku lat 90. XX w. zamieszczonemu w karcie cmentarza, to groby rozmieszczony są w pięciu rzędach. Jest ich około 46, w tym dwa zbiorowe, reszta jednostkowych. Dokumenty z okresu międzywojennego nie podają wiarygodnych informacji na temat liczby i przynależności armijnego pochowanych żołnierzy – wspominają jedynie o ośmiu poległych z obu armii! Karta cmentarza wzmiankuje „około 50 żołnierzy armii rosyjskiej”, co też nie zgadza się z liczbą i typem mogił. Bardziej prawdopodobne jest, że w większości spoczywają tutaj żołnierzy armii niemieckiej, na co wskazują groby jednostkowe. 

 

Według wspomnianego szkicu z karty cmentarza, krzyż przydrożny jest wkomponowany w pierwsze skrajne rzędy mogił i stoi na terenie cmentarza. Wskazują też na to betonowe słupki starego ogrodzenia. Kilka lat temu nekropola została ogrodzona nowym płotem i niestety zrobiono to źle. Poza ogrodzeniem pozostawiono skrajne rzędy – południowy i zachodni, łącznie trzynaście mogił! Trudno powiedzieć jaki był powód takiego niedbalstwa, gdyż granice cmentarza zostały jasno określone w dokumentacji konserwatorskiej i były widoczne w terenie na postawie pozostałości starszego ogrodzenia. Cmentarz w Popkach od 1993 roku jest objęty ochroną prawną przez wpis do rejestru zabytków województwa podlaskiego, więc każde działanie przy nim musi uzyskać akceptację Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Trudno podejrzewać, że wymóg ten jest realizowany widząc tragiczny stan cmentarza i to, jak bezprawnie ograniczono jego zasięg. 

 

Cmentarz, na którym spoczywają zapomniani żołnierze Wielkiej Wojny, wielu z nich mogło czuć się Polakami.

 

Odległość od centrum Ostrołęki – 46 km.

 

Post powstał przy współpracy z Małgorzata Karczewska.

Film wykonano latem 2019r

-Film z cmentarza zamieszczony na FB. -

 

Zdjęcie z lat wcześniejszych zrobione przez Małgorzatę Karczewską