Okres: 25 czerwca [8 lipca] - 4 [17] lipca 1915 r.
Tłumaczenie i opracowanie:
Александр Пекус,
Jacek Czaplicki,
Małgorzata Karczewska
Kontynuacja wątku: link
25 - 27 czerwca [8 - 10 lipca] 1915 r.
Bez zmian.
Nieprzyjaciel codziennie około godziny 18:00 ostrzeliwał placówki z ciężkich dział. Mimo dużej ilości pocisków, na placówkach nie było większych szkód.
Rozkazy pułkowe:
„1) Według danych z rozpoznania nieprzyjaciel obsadza wieś Olszyny, wzgórze „64,0”, Zawady, Wolę Błędowską, Żelazną i Majk.
Siły stojące naprzeciwko naszego pułku oceniane są na pułk piechoty z 3-4 bateriami.
2) Po prawej, na północny wschód od nas ma swoje pozycje 33. Pułk Strzelców Syberyjskich z 9. Dywizji z artylerią, a na lewo, na południowy zachód od wsi Kucieje-Nowe rozmieszczone są 38. i 37. Pułki naszej dywizji.
3) Powierzone mi oddziały: 39. Pułk Strzelców Syberyjskich z 2. i 6. Lekką Baterią, 1. Baterią Moździerzy i jednym plutonem 8. Ciężkiej Baterii otrzymał rozkaz zatrzymania nieprzyjaciela na zajętych pozycjach i odparcia ogniem oraz własnymi piersiami wszystkich prób zajęcia któregokolwiek punktu naszej pozycji, przechodząc do kontrataku, gdy tylko rokuje on powodzenie.
I) Odcinek lewobrzeżny [lewa strona rzeki Omulew]
1) Placówka osłonowa. Kapitan sztabowy Korpiński.
dwie kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
jeden karabin maszynowy – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: dwie kompanie i jeden karabin maszynowy.
Po zajęciu wysuniętych okopów od strony północno-zachodniego narożnika lasu przy bagnie Karaska, pełnić służbę wartowniczą zgodnie z regulaminem służby polowej, a w razie walki podjąć działania operując na miejscu.
2) Główna pozycja.
a) Prawy sektor. Kapitan Zalczman.
trzy kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
jeden karabin maszynowy – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: trzy kompanie i jeden karabin maszynowy.
Obsadzić i uporczywie bronić prawej połowy okopów pozycji głównej w lasach przy wzgórzu „64,0” [nie mylić ze wzgórzem o tej samej wysokości po niemieckiej stronie] (do niedawna pozycje 37. Pułku), wykorzystując do tego celu wszystkie dostępne siły i środki, mając co najmniej jedną kompanię w rezerwie batalionu.
b) Lewy sektor. Kapitan Jezierski.
dwie kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
jeden karabin maszynowy – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: dwie kompanie i jeden karabin maszynowy.
Obsadzić lewą połowę okopów pozycji głównej (do niedawna pozycje 38. Pułku) i bronić ich uporczywie, mając w rezerwie batalionu co najmniej pół kompanii.
c) Wieś Kopaczyska. Dowódca kompanii obsadzającej wieś, podlegający rozkazom kapitana Jezierskiego.
jedna kompania – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
jeden karabin maszynowy – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: jedna kompania i jeden karabin maszynowy.
Uporczywie bronić terenu od lewego brzegu rzeki Omulew do drogi Kierzek - wzgórze „64,0” (na skraju lasu), wystawiając na noc posterunek w sile dwóch drużyn z karabinem maszynowym, na prawej flance odcinka do blokhauzu, który znajduje się w pobliżu odseparowanej grupy drzew.
II) Prawobrzeżny odcinek. Kapitan Miaskowski[1].
a) Guzowatka. Dowódca kapitan sztabowy Koromaldi.
dwie kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
dwa karabiny maszynowe – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: dwie kompanie i dwa karabiny maszynowe.
Obsadzić i wytrwale bronić terenu od prawego brzegu rzeki Omulew do wsi Guzowatka włącznie, mając co najmniej pół kompanii w rezerwie sektora.
b) Błędowski Język. Dowódca kapitan sztabowy Krestow.
dwie kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
dwa karabiny maszynowe – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: dwie kompanie i dwa karabiny maszynowe.
Obsadzić i wytrwale bronić odcinka od drogi z Guzowatki (wyłącznie) do wsi Kucieje-Nowe (wyłącznie), w pełni wykorzystując wszystkie konstrukcje zbudowane przez saperów dla celów uporczywej obrony pozycji, mając co najmniej pół kompanii w rezerwie sektora.
III) Rezerwa pułkowa. Pod dowództwem dowódcy kompanii wg starszeństwa.
dwie kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
jeden karabin maszynowy – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich.
Razem: dwie kompanie i jeden karabin maszynowy.
Po odprawie, na mój rozkaz, jako oddziały pod moim bezpośrednim dowództwem przejdą koło cmentarza na tyły i rozlokują się 300 kroków od cmentarza, na drodze do kwatery pułku, za wzgórzem.
IV) Artyleria. Pułkownik Biełyj[2].
sześć dział lekkiej baterii – 2. i 6. Bateria 10. Brygada Artylerii Strzelców Syberyjskich,
dwa działa – 8. Ciężka Bateria
cztery działa – 1. Bateria Moździerzy 4. Dywizjon Moździerzy Strzelców Syberyjskich.
Razem: 12 dział.
Zająć pozycje zgodnie z instrukcjami, które przekazałem dowódcy artylerii i przygotować dane do skoncentrowania ognia na wszystkich punktach na pozycjach wroga.
V) Łączność. Praporszczyk Semionow.
Oddział łączności - 65 ludzi.
Oddział kurierów - 66 ludzi.
Razem: 131 ludzi.
Zainstalować centralną stację pułkową przy sztabie pułku i nawiązać łączność telefoniczną, kurierską oraz innymi środkami łączności z dowództwem dywizji, sąsiednimi rejonami (38. Pułkiem i Dywizją), ze wszystkimi wyżej wymienionymi sektorami, rezerwą dywizji, placówkami, punktem opatrunkowym oraz taborami pierwszego i drugiego rzutu.
VI) Obserwację flank powierzam dowódcom sektorów, którzy mają podjąć najodpowiedniejsze środki obserwacji i łączności z obserwatorami.
VII) Pierwsza drużyna dwukółek amunicyjnych, po jednej na kompanię, mają być rozstawione za ich stanowiskami. Druga drużyna, czyli pozostałe dwukółki mają pozostać pod dowództwem szefa uzbrojenia, ma przesunąć się na północno-wschodnie obrzeża wsi Kierzek, gdzie oczekuje na rozkazy, przydzielając połowę dwukółek w rejon dawnej pozycji sztabu 38. Pułku.
VIII) Punkty opatrunkowe pod rozkazami naczelnego lekarza utworzyć na lewobrzeżnym odcinku przy sztabie pułku, a na prawobrzeżnym przy wsi Kalisko.
IX) Taboru pierwszego rzutu w pełnej gotowości do przemieszczenia się mają stacjonować na południowo-wschodnich obrzeżach wsi Kierzek, gdzie mają oczekiwać na rozkazy.
X) Tabory drugiego rzutu do czasu zmiany rozkazów pozostają we wsi Stare Czerwińskie.
XI) Sztab zgrupowania mieści się na wzgórzu „64,0” (poprzednio stanowisko sztabu 36. Pułku), gdzie wysyłać meldunki: pilne natychmiast, pozostałe przed godziną 5:00 i 22:00.
XII) Wyznaczeni zastępcy: pułkownik Biełyj i podpułkownik Liaszczyk[3].”
Oryginał podpisany przez:
pułkownika Klimowskiego[4], dowódcę pułku.
28 czerwca [11 lipca] 1915 r.
Około godziny 2:30 nieprzyjaciel nagle otworzył lekki ogień artyleryjski i silny ogień z karabinów na nasze pozycje na odcinku od Karaski do Kopaczysk, ostrzał trwał do godziny 3:15. Nasza artyleria odgryzała się. Placówki pozostały na swoich pozycjach i również odpowiedziały ogniem. Zauważono dwa oddziały wroga liczące około pół kompanii, które próbowały zbliżyć się do naszych zasieków, ale zostały przegonione ogniem z naszych placówek.
29 czerwca [12 lipca] 1915 r.
O godzinie 1:00 w nocy nieprzyjaciel otworzył ze swoich pozycji silny ogień z karabinów do okopanych placówek, a oddział Niemców w sile około plutonu zaatakował placówkę i strażników w blokhauzie nr 3, ale został odparty ogniem z naszych karabinów. O godzinie 5:00 nieprzyjacielska piechota i karabiny maszynowe ponownie otworzyły ogień na całym froncie prawego sektora, jednocześnie ostrzeliwując Kopaczyska, Guzowatkę i „Błędowski Język”. O godzinie 6:05 ostrzał ucichł.
30 czerwca [13 lipca] 1915 r.
O północy nieprzyjacielska artyleria otworzyła huraganowy ogień wzdłuż całego frontu obsadzanego przez oddziały pułku.
W tym samym czasie nieprzyjacielska piechota otworzył ogień do placówek 10. i 15. Kompanii/39, placówki nie odgryzały się.
O godzinie 1:00 został zauważono atak nieprzyjaciela na Guzowatkę i „Błędowski Język”, który został odparty ogniem naszej artylerii, karabinów maszynowych i karabinów piechoty.
O godzinie 5:00 nieprzyjacielska piechota i karabiny maszynowe ponownie otworzyły ogień ze swoich okopów na nasze pozycje i placówki, strażnicy z placówek nie odpowiedzieli ogniem.
Ogień piechoty i karabinów maszynowych prowadzony z niemieckich okopów w ostatnich dniach miał charakter demonstracyjny: było jasne, że wróg odwraca naszą uwagę od niektórych operacji prowadzonych na sąsiednich odcinkach frontu.
Front nadnarwiański. Zdjęcie podpisane: "Rosyjskie tabory cofają się przez zgliszcza". Zdjęcie pochodzi z aukcji internetowej.
1 [14] lipca 1915 r.
Pół godziny po północy nieprzyjaciel otworzył ogień z karabinów na całej długości frontu, ale nie wyszedł z okopów, ostrzał trwał około 15 minut.
O godzinie 5:25 nieprzyjaciel ponownie otworzył ogień artyleryjski i z karabinów na placówki, ogień z karabinów trwał około 15 minut, ogień artyleryjski do godziny 6:15. Od 6:15 do 6:30 ponownie ostrzał z karabinów.
Od godziny 12:30 przez 50 minut nieprzyjacielska ciężka artyleria ostrzeliwała placówki i okopy 12. Kompanii/39.
Od godziny 18:00 do 18:45 ogniem ciężkiej artylerii został ostrzelany prawie cały pułk.
W ciągu całego dnia od wybuchów ostrzału artyleryjskiego 3 – 4 ludzi doznało wstrząsu. Uszkodzone zostało kilka osłon.
Rozkaz 10. Dywizji Strzelców Syberyjskich nr 19.
Wieś Budne-Sowięta.
Mapa dwu wiorstowa.
1 lipca 1915 r., godzina 16:45.
1) Informacje o nieprzyjacielu: V. Korpus Armijny i I. Korpus Syberyjski zostały zaatakowane przez Niemców. Nieprzyjaciel ostrzeliwuje nasze oddziały. I. Korpus Syberyjski wycofał się do Krasnosielca i na zachód od wsi.
2) Powierzona mi dywizja, jak tylko otrzyma rozkaz wycofania się, będzie prowadziła uporczywą akcję opóźniającą z pomocą tylnych straży obsadzających linie obrony.
Wytyczne do wycofania się:
А) Pułkownik Klimowski. Skład jednostek bez zmian.
W korytarzu między liniami: Karaska a literą „Я” w napisie Oberwia [na mapie],
wzgórza „51,3” i „49,2” i po linii Czerwińskie, Budne-Sowięta, Chojniki.
Obsadzić do obrony pozycję tylną od napisu „къ Ольш.” znajdującego się na północ od napisu Olszewka (wyłącznie), przez zachodnie obrzeża wsi Olszewka i napis „къ Ольш.” do przesmyku leśnego przy wzgórzu „51,0”, na południe od napisu Chojniki (włącznie).
B) Pułkownik Aleksiejew. Skład jednostek bez zmian.
Między zachodnią linią pułkownika Klimowskiego a linią Rupin, Dłutówka, Rżaniec, litera „O” w napisie „лъсн. Войске Бель”.
Obsadzić do obrony pozycję tylną od przesmyku leśnego wskazanego przy wytycznych dla 39. Pułku (wyłącznie), przez napis [na mapie] Grabnik i dalej w linii prostej przez wzgórza na południowy wschód od wsi Piliki do wzgórza „60, 7” (wyłącznie).
Obsadzić wysunięte pozycje na zachodnich obrzeżach wsi Grabnik, aż do szerokiej drogi Zabiele Wielkie - Nowa Wieś.
C. Pułkownik Doroszewski[5]. Skład jednostek bez zmian.
Między zachodnią linią pułkownika Aleksiejewa a rzeką Orzyc do wsi Raki, a następnie po linii Raki, Chełchy, Kamianka.
Obsadzić do obrony pozycje od wzgórza „60,7” (włącznie) do wsi Mamino Wyższe i Rafały (włącznie).
Jako wysuniętą pozycję obsadzić pasmo wzgórz od wsi Pach, przez marker „58, 9” do szerokiej drogi przy napisie „лъсн” a następnie na południe wzdłuż pasma wzgórz, znajdujących się jedną wiorstę na wschód od wsi Biernaty do drogi Rawy - Pienice-Wielkie.
D. Rezerwa: po jednym batalionie z 37., 38. i 39. Pułku - trzy bataliony.
Po zajęciu pozycji Olszewka, Mamino-Wyższe, rozstawić się:
jeden batalion 39. Pułku – Białobrzeg-Dalszy,
jeden batalion 38. Pułku – Żebry-Ostrowy,
jeden batalion 37. Pułku – Żebry-Konczany.
3) Wszystkie jednostki utrzymują jak najściślejszą łączność zarówno wzdłuż frontu jak i z tyłami. 39. Pułk ma nawiązać łączność z sąsiednim pułkiem 9. Dywizji, który zajmie pozycje na wschód od wsi Olszewka od napisu „къ Ольш.” włącznie a 37. Pułk z sąsiednim pułkiem 2. Dywizji pod Wygodą[6] i Krasnosielcem.
4) Jednostki umacniają swoje pozycje, aby prowadzić silną obronę.
5) W żadnym wypadku nie tracić kontaktu z wrogiem. Prowadzić nieustanne rozpoznanie włącznie z obserwacją i wystawieniem czujek zgodnie z moimi instrukcjami.
6) Podczas odwrotu podjąć wszelkie czynności, aby uszkodzić drogi, zniszczyć mosty i groble oraz podjąć wszelkie środki, aby opóźnić ruch wroga.
7) Sztaby pułków cofają się:
39. Pułk - do wsi Białobrzeg Dalszy,
38. Pułk - do wsi Żebry-Konczany,
sztab dywizji - do wsi Nakły;
sztab korpusu - do Ostrołęki.
8) Parki artylerii - lekkie i moździerzy, mają rozstawić się we wsiach Białobrzeg Bliższy i Żebry-Żabin.
9) Jednostki opatrunkowe rozmieścić we wsi Nakły, lazarety pozostają na dotychczasowych miejscach w Ostrołęce.
10) Tabory drugiego rzutu:
39. Pułk pod wsią Kruki,
38. Pułk przy wzgórzu „47,1” znajdującym się między Podrężewem a wsią Żebry-Chudek,
37. Pułk pod wsią Żebry-Starawieś.
11) Tabory dywizji w miejscowości Kaczyny.[7]
12) Meldunki przesyłać do godziny 6:30, 10:00, 15:30 i 22:00, ważne meldunki przesyłać natychmiast.
13) Wyznaczeni zastępcy: generał-major Kamberg[8] i pułkownik Stołbin[9].
Podpisali:
Generał-major Jelczaninow[10], dowódca dywizji.
Pułkownik Appelgren[11], szef sztabu.
Rozkazy wysłane 1 lipca 1915 r. o godzinie 19:00.
Przez starszego adiutanta, podpułkownika Małyszewa.
2 [15] lipca 1915 r.
O północy nieprzyjacielska piechota otworzyła ogień w kierunku okopów na placówkach, który trwał 10 minut. Placówki nie odpowiedziały ogniem.
Około godziny 2:00 do okopu placówki nr 1 wpadł granat, prawdopodobnie wystrzelony z miotacza min.
O godzinie 2:30, z powodu dużych ciemności, czujki pomyliły naszych zwiadowców z Niemcami i zameldowały, że nieprzyjaciel nadchodzi. Jeden z posterunków, po wycofaniu się czujek i straży, otworzył ogień z okopów.
Mniej więcej w tym samym czasie niemieccy zwiadowcy oddali kilka strzałów, rzucili jeden granat ręczny i krzyknęli po rosyjsku: „Где ваши резервы” [gdzie wasze rezerwy]. Placówka otworzyła ogień i zmusiła niemieckich zwiadowców do ucieczki.
Kapitan sztabowy Karpiński, komendant straży, będąc przekonany, że to fałszywe alarmy, rozkazał natychmiastowe przerwanie ognia i aby wszyscy strażnicy zajęli swoje stanowiska, co zostało natychmiast wykonane.
Około godziny 3:00 nieprzyjaciel otworzył ogień w kierunku okopów na placówkach, który trwał około 30 minut. W wyniku tego ostrzału został ranny jeden strzelec i zniszczone zostały dwie osłony strzeleckie.
O godzinie 4:50 nieprzyjaciel ponownie otworzył ogień z okopów, który trwał do godziny 5:10, tym razem nasza strona nie odpowiedziała.
Około godziny 14:00 nieprzyjacielska piechota otworzyła ogień w kierunku pozycji w Guzowatce i „Błędowskiego Języka”, trwał on 15 minut, nasza strona nie odpowiedziała.
W ciągu dnia do 17:00 nieprzyjacielska artyleria
prowadziła mało intensywny ogień w kierunku wszystkich pozycji pułku, w wyniku
czego pięciu ludzi zostało rannych, a dwóch odniosło kontuzje.
Telefonogram nr 1627.
Do dowódcy 39. Pułku Strzelców Syberyjskich.
2 lipca 1915 r. Godzina 18:15.
„Dowódca armii rozkazał 4. Korpusowi Syberyjskiemu wycofać się w nocy 3 lipca na tylne pozycje. Oddziały dywizji mają rozpocząć odwrót o godzinie 22:00, w tym, że oddziały straży tylnej mają pozostać na pozycjach do godziny 1:00. Straż tylna ma do godziny 7:00 utrzymać się na linii: Dylewo – Zimna Woda – Witowy Most – Grabowo. Więcej szczegółów wkrótce.”
Appelgren.
Do dowódcy 39. Pułku Strzelców Syberyjskich, 4. Korpusu Syberyjskiego, rozkaz od dowódcy dywizji generała-majora Jelczaninowa.
Dowódca armii rozkazał 4. Korpusowi Syberyjskiemu przejść pod Biernaty, gdzie ma utrzymać kontakt z oddziałami 1. Korpusu Syberyjskiego we wsi Wygoda .
Przydziały:
39. Pułk od wsi Olszewka do Grabnika z jego wysuniętymi okopami włącznie.
38. Pułk od wysuniętych okopów Grabnika wyłącznie do wsi Mamino Wyższe wyłącznie i dalej do wsi Pach wyłącznie.
37. Pułk od wsi Pach włącznie do wsi Biernaty i nawiązać kontakt ogniowy z jednostkami I. Korpusu Syberyjskiego. 39. Pułk od wschodu ma linię rozgraniczenia podaną w rozkazie nr 19, a nowa linia rozgraniczenia od zachodu wyznaczona jest linią Czerwińskie, Budne Sowięta, Grabówek, Mostowo, Grabnik. 38. Pułk działa między nowo wyznaczoną linią dla 39. Pułku a linią Rupin, Dłutówka, Adamczycha, Ruzieck; Nodlewa(?). 37. Pułk od tej ostatniej linii do rzeki Orzyc, wsi Raki i Biernaty.
Linia tylnej straży:
Chudek (północny skraj), Zimna Woda, Witowy Most, Adamczycha, Grabowo, Raki. Przy wycofywaniu się uszkodzić mosty, zapory, zabrać konie, bydło, ludność, w miarę możliwości uszkodzić okopy. Pułki i bataliony mają utrzymywać ze sobą łączność telefoniczną. 39. i 37. Pułk mają utrzymywać łączność z sąsiednimi dywizjami.
Sztab dywizji przed godzina 23:00 ma wyruszyć ze wsi Budne-Sowięta i o godzinie 3:00 osiągnąć wieś Nakły, kierując się trasą przez Przystań, Nową Wieś, Żebry-Pieczyska, Nakły.
Sztaby pułków:
39. - Białobrzeg Dalszy,
38. - Żebry-Konczany,
37. – Kurzątki [obecnie Rawy i Boruty],
most dywizji przy ujściu rzeki Omulew.
Tabory drugiego rzutu:
39. – Kruki,
38. – Żebry Stara Wieś,
37. – Glinki [Glinki-Rafały].
Tabory dywizji za rzeką Narew, we wsi Kaczyny.
Po pół parku skierować do wsi Białobrzeg Bliższy i Chełchy.
Ogólny nadzór nad obsadzeniem nowo zajętych fortyfikacji powierza się generałowi Kambergowi. Co do reszty ściśle przestrzegać rozkazu nr 13. O każdym ruchu wroga natychmiast meldować.
34. Pułk Strzelców Syberyjskich ma ruszyć przed godziną 4:00 rano 3 lipca. Dwa jego bataliony skierowane są do folwarku Omulew, a kolejne dwa bataliony do wsi Nakły, ponieważ jako pierwszy rozpoczyna przemarsz, to musi być przepuszczony przez jednostki 10. Dywizji.
Drużyny zwiadowcze 34. i 35. Pułku mają wycofać się za pozycje 37. Pułku, podporządkować się jego dowódcy i osłaniać jednostkę wraz z konnymi zwiadowcami tego pułku.
Zwiadowcy z pozostałych pułków mają obsadzić pozycje straży tylnej swoich jednostek, a następnie ruszyć za nimi.
Oddziały straży tylnej do ostatka mają bronić swoich pozycji i opuścić je w sytuacji najwyższej konieczności. Niech każdy wykona swój obowiązek porządnie i ze spokojem.
Generał-major Jelczaninow
O godzinie 22:20 główne siły pułku rozpoczęły przemarsz drogą Kierzek – Gleba – Chudek. Na wschodnich obrzeżach wsi Kierzek do jednostek pułku dołączyły 2. i 6. Lekka Bateria artylerii oraz 1. Bateria Moździerzy. Straż tylna zgodnie z rozkazem utrzymała się na pozycjach do godziny 1:00 w nocy.
3 [16] lipca 1915 r.
Główne siły dotarły do Olszewki około godziny 5:00 i natychmiast zaczęły obsadzać wskazane w rozkazach pozycje.
Odwrót został przeprowadzony w idealnym porządku, bez najmniejszych trudności i nieporozumień.
Niemcy, zmyleni przez oddziały tylnej straży i zwiadowców, którzy do ostatniej chwili prowadzili rutynową wymianę ognia, czyli do momentu opuszczenia okopów oraz przez mało intensywny ostrzał jednej z rosyjskich baterii, która pozostała z oddziałami tylnej straży, odkryli odwrót dopiero późnym rankiem, co udowodnił niemiecki ostrzał artyleryjski, który spadł na opuszczone okopy o godzinie 8:00.
Rozkaz nr 1 dla 39. Pułku Strzelców Syberyjskich:
Wojska lądowe. 3 lipca 1915 r.
Wieś Białobrzeg Dalszy.
Godzina 12:30 (mapa 2 wiorstowa).
1) I Korpus Syberyjski wycofał się pod naporem wroga za drogę biegnącą z Krasnosielca na zachód.
2) Nasz korpus wycofał się w nocy 3 lipca na pozycje tylne, znajdujące się na północny wschód od Olszewki, gdzie rozmieszczono 9. Dywizję i na południowy zachód od Grabnika, gdzie rozmieszczono 38. Pułk Strzelców Syberyjskich.
3) Powierzone mi oddziały mają zająć pozycje biegnące od „къ Ольш.”, który znajduje się na północ od napisu Olszewka (wyłącznie) i dalej przez zachodnie obrzeża wsi Olszewka i napis „къ Ольш.” do przesmyku leśnego przy wzgórzu „51,0”, na południe od napisu Chojniki i dalej do Grabnika (włącznie).
a) Prawy sektor: kapitan Jezierski.
jeden batalion – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
trzy karabiny maszynowe – ten sam pułk,
cztery działa – 4. Dywizjon Moździerzy Strzelców Syberyjskich,
sześć dział – 2. Bateria 10. Dywizjonu Strzelców Syberyjskich.
Razem: jeden batalion, dwa karabiny maszynowe, dziesięć dział.
Zająć i wytrwale bronić terenu od napisu „къ Ольш.” do lewego brzegu rzeki Omulew, trzymając jedną kompanię w rezerwie sektora. Wytrwale budować i ulepszać okopy.
b) Środkowy sektor: kapitan Miaskowski
trzy kompanie – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
dwa karabiny maszynowe – ten sam pułk,
dwie haubice – 8. Bateria Artylerii Ciężkiej.
Razem: trzy kompanie, dwa karabiny maszynowe, dwie haubice.
Zająć i wytrwale bronić pozycji od prawego brzegu rzeki Omulew do wzgórza „51,0”, mając jedną kompanię w rezerwie sektorowej.
Zwrócić szczególną uwagę na umocnienie pozycji i oczyszczenie strefy ostrzału.
c) Lewy sektor: podpułkownik Liaszczyk.
jeden batalion – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
cztery karabiny maszynowe – ten sam pułk,
sześć dział – 6. Bateria 10. Brygada Strzelców Syberyjskich.
Razem: jeden batalion, cztery karabiny maszynowe, sześć dział.
Zająć i wytrwale bronić pozycje od wzgórza „51,0” do wsi Grabnik włącznie, mając jedną kompanię w rezerwie sektorowej.
Łączność: praporszczyk Semionow.
Oddział łączności - 45 ludzi,
Oddział kurierów - 63 ludzi.
Razem: 108 ludzi.
Nawiązanie łączności za pomocą telefonu i kurierów pomiędzy sztabem dywizji, sztabami batalionów, taborami pierwszego i drugiego rzutu oraz ze sztabem 33. Pułku Strzelców Syberyjskich.
4) Zwiadowcy, patrole i placówki obserwacyjne nie tracąc kontaktu z nieprzyjacielem wykonują zadania zgodnie z moimi instrukcjami.
5) Utworzyć punkty opatrunkowe: wysunięte przy sztabach I. i IV. Batalionu, pułkowe we wsi Białobrzeg Dalszy.
6) Tabory pierwszego rzutu mają rozlokować się we wsi Białobrzeg Bliższy, tabory drugiego rzutu we wsi Kruki.
7) Sztab pułku - we wsi Białobrzeg Dalszy, gdzie przesyłać meldunki: pilne natychmiast, pozostałe do godziny 10:00, 17:00 i 22:00.
8) Wyznaczeni zastępcy: pułkownik Biełyj i podpułkownik Liaszczyk.
Oryginał rozkazu podpisał:
pułkownik Klimowski, dowódca pułku.
Potwierdził:
adiutant pułku kapitan sztabowy Gałkin.
Około godziny 11:00 umocnienia pierwszej linii zostały bezproblemowo obsadzone przez wyznaczone oddziały. Jednocześnie po zajęciu okopów podjęto wszelkie środki bezpieczeństwa i wysłano do przodu zwiadowców pułkowych i kompanijnych, aby mieli oko na wroga.
O godzinie 18:10 zwiadowcy 16. Kompanii/39 zauważyli piętnastoosobową niemiecką placówkę znajdującą się przy krzyżu na wschodnim skraju wsi Chudek. Ci sami zwiadowcy ostrzelali również dwóch konnych zwiadowców niemieckich jadących drogą Obierwia - Chudek. O godzinie 19:00 na lewym brzegu Omulwi, naprzeciwko pozycji 15. Kompanii/39, pojawił się nieprzyjacielski patrol.
Patrol ten ostrzelany przez zwiadowców kompanii wycofał się w kierunku północno-zachodnim.
O godzinie 20:00 odkryto grupy Niemców na skraju lasu, który znajduje się w pobliżu napisu „Chojniki”. Rosyjscy zwiadowcy podjęli walkę z Niemcami i zmusili ich do ukrycia się. O godzinie 21:00 na północno-wschodnim skraju wsi Obierwia-Malechowo wykryto mniejsze oraz liczniejsze konne i piesze oddziały niemieckie. Ostrzelani przez rosyjskich zwiadowców Niemcy położyli się i odpowiedzieli ogniem. Kawaleria dywizyjna otrzymała rozkaz nawiązania kontaktu z nieprzyjacielem i nie tracenia go z oczu, do momentu aż zajmie pozycje.
4 [17] lipca 1915 r.
Noc i dzień upłynęły spokojnie.
Prowadzono rozpoznanie konne (zwiadowcy 19. Pułku Dragonów) i piesze (zwiadowcy pułku i kompanii), dochodziło do potyczek między rosyjskimi i niemieckimi zwiadowcami.
Do wieczora niemieckie oddziały zajęły wsie Chojniki i Obierwia.
Rozkaz nr 20:
10. Dywizja Strzelców Syberyjskich:
Wieś Nakły, mapa dwu wiorstowa,
4 lipca 1915 r.
1) Nieprzyjaciel skoncentrował znaczne siły przeciwko I. Korpusowi Syberyjskiemu, spycha go w kierunku Różana. Niemieckie oddziały nie wykazują szczególnej aktywności przeciwko V. Korpusowi Armijnemu oraz naszemu Korpusowi.
2) Nasz korpus, w razie odwrotu I. Korpusu Syberyjskiego do Różana, po otrzymaniu takiego rozkazu, zajmie pozycje za Narwią, od ujścia rzeki Szkwa do wsi Kamianka, z tym, że 9. Dywizja od rzeki Szkwa do linii Ostrołęka - Ławy włącznie, rezerwa korpusu (generał-major Kamberg, 34., 35. i 38. Pułk) zajmie pozycje przy wsiach Janochy i Drwęcz; kawaleria generała-majora Benderiewa[12] zajmie pozycje przy wsiach Gierwaty, Damięty i Grabowo za lewą flanką korpusu.
3) Powierzona mi dywizja otrzymała rozkaz, by utrzymując straż tylną na liniach i umocnieniach przedmostowych, wycofać się za Narew i bronić odcinka rzeki ograniczonego z prawej strony linią Ostrołęka – Ławy (wyłącznie), z lewej zaś linią Żerań Mały, Kamianka, Suchcice włącznie.
Rozkazuję:
А. Pułkownik Klimowski.
trzy bataliony – 39. Pułk Strzelców Syberyjskich,
osiemnaście dział – 10. Brygada Artylerii Strzelców Syberyjskich,
cztery haubice – 1. Bateria, 4. Dywizjon Moździerzy Strzelców Syberyjskich,
dwie haubice - 8. Bateria Artylerii Ciężkiej,
połowa kompanii – 2. Kompania Saperów.
Bronić odcinka rzeki od linii Ostrołęka - Ławy (wyłącznie) do linii wyspa wschód wsi Kordowo - Korczaki (wyłącznie).
B. Pułkownik Doroszewski.
trzy bataliony - 37. Pułk Strzelców Syberyjskich,
osiemnaście dział – 10. Brygada Artylerii Strzelców Syberyjskich,
pięć haubic – 2. Bateria Moździerzy,
dwie haubice - 8. Bateria Artylerii Ciężkiej,
połowa kompanii – 2. Kompania Saperów.
Bronić terenu na zachód od linii pułkownika Klimowskiego (włącznie) do linii Żerań Mały, Kamianka, Suchcice (włącznie).
C. Rezerwa
Dwa bataliony – po jednym z 37. i 39. Pułku Strzelców Syberyjskich.
Rozlokować się we wsi Czarnowiec.
4) Aby umożliwić przeprawę przez Narew udostępnione będą mosty u ujścia rzeki Omulew oddziałom pułkownika Klimowskiego oraz 38. Pułkowi Strzelców Syberyjskich oraz w Kordowie oddziałom pułkownika Doroszewskiego.
5) Parki sprzętowe pierwszego rzutu rozlokować przy napisie „лесн.” znajdującym na północ od wsi Borawe.
6) Oddział opatrunkowy na północno-wschodnim skraju wsi Borawe.
7) Tabory drugiego rzutu:
39. Pułku pod wsią Zapieczne,
38. Pułku pod wsią Wojsze,
37. Pułku pod wsią Jarnuty.
8) Tabory dywizji we wsiach Damiany - Malinowo.
9) Wszystkie jednostki muszą posiadać ścisłą łączność zarówno na froncie jak i z zapleczem.
39. Pułk Strzelców Syberyjskich ma nawiązać łączność z sąsiednią jednostką z 9. Dywizji Strzelców Syberyjskich, a 37. Pułk z sąsiednią jednostką z I. Korpusu Syberyjskiego.
Sztab dywizji – Daniszewo.
10) W żadnym wypadku nie tracić kontaktu z wrogiem, w tym celu prowadzić ciągłe i aktywne rozpoznanie. Obserwacja ma być intensywna oraz czujna i musi mieć niezawodną łączność z dowódcami sektorów.
Natychmiast założyć sieć posterunków obserwacyjnych na obu brzegach Narwi i opracować zawczasu system łączności, który będzie funkcjonował po obsadzeniu pozycji.
11) Każda jednostka musi wcześniej zapoznać się ze swoim nowym terenem i drogami do niego prowadzącymi oraz sprawnie obsadzić teren i bez mieszania się z sąsiednimi jednostkami.
12) Główny nadzór nad zapoznaniem się z nowym terenem i warunkami przeprawy przez Narew powierzam generał-majorowi Kambergowi.
13) Zwracam szczególną uwagę na konieczność stałego informowania mnie o rozpoczęciu, stopniowym postępie i zakończeniu każdego zadania powierzonego oddziałom. Meldunki o otrzymaniu każdego rozkazu, czasu przejścia do ich wykonania, należy uznać za szczególnie pilne. Obowiązkowe jest również meldowanie o wykonaniu każdego etapu zadania, dotarciu do wyznaczonych miejsc i o wszystkim, co jest powiązane z wyznaczonymi zadaniami. Nie trzeba czekać na nadejście wszystkich informacji. O wszystkim, co ważne, nawet przy niepełnych danych, należy informować natychmiast.
14) Raporty należy przesyłać do godziny 6:30, 10:00, 15:30 i 22:00, ważne raporty niezwłocznie.
15) Wyznaczeni zastępcy: pułkownik Stołbin, pułkownik Klimowski.
Podpisali:
Generał-major Jelczaninow, dowódca dywizji.
Pułkownik Appelgren, szef sztabu.
Rozkazy wydane 4 lipca 1915 r. o godz. 5:30.
Pełniący obowiązki głównego adiutanta: esauł[13] Sołdatow[14].
[1] Georgij Matwiejewicz Miaskowski.
[2] Leonid Wasilewicz Biełyj (ur. 10.03.1878 r. – zm. po 1922 r.) – dowódca 1. Baterii z 4. Dywizjonu Moździerzy Strzelców Syberyjskich.
[3] Seweryn Liaszczyk, syn Jana (ur. 26.10.1872 r. - ?) – pochodził z guberni radomskiej. W wojsku od 3 czerwca 1893 r. Jako porucznik uczestniczył w tłumieniu powstania bokserów w Chinach w latach 1900-1901. Jako kapitan sztabowy (awans 1.09.1903 r.) uczestniczył w wojnie rosyjsko-japońskiej w latach 1904-05. Dwukrotnie ranny w czasie tej wojny i oznaczony orderem św. Jerzego IV klasy. Od 1911 r. w 39. Pułku Strzelców Syberyjskich jako podpułkownik. W okresie 15.11.1915 r. - 13.04.1916 r. dowodził batalionem ochrony Sztabu Głównego (Stawka).
W 1918 r. jako generał-major walczył po stronie białych w oddziałach Kołczaka. Od połowy 1919 r. w oddziałach Biełowa. Po tym, jak te oddziały na początku 1920 r. poddały się Armii Czerwonej, został wcielony w jej szeregi. W latach 1921 – 1924 był wykładowcą w 9. Irkuckiej Szkole Piechoty.
[4] Paweł Pietrowicz Klimowski (ur. 7.09.1864 r.) - dowódca 39. Pułku Strzelców Syberyjskich od 6 lipca 1910 r.
[5] Stefan Doroszewski, syn Joachima, katolik, dowodził 37. Pułkiem Strzelców Syberyjskich po śmierci pod Kierzkiem pułkownika Oberuszewa.
[6] Wygoda – obecnie jest częścią wsi Wymysły.
[7] Kaczyny – obecnie osiedle w Ostrołęce.
[8] Aleksandr Iwanowicz Kamberg (ur. 10.02.1856 r.). Luteranin z guberni pskowskiej. Od 1914 r. w stopniu generała-majora. W listopadzie 1914 r. jako dowódca 1. Brygady 36. Dywizji Piechoty odbudował ją po rozbiciu w Prusach Wschodnich. Od 11.01.1915 r. do 1917 r. był dowódcą I. Brygady 10. Dywizji Strzelców Syberyjskich.
[9] Borys Iwanowicz Stołbin – dowódca 10. Brygady Artylerii Strzelców Syberyjskich.
[10] Andrzej Georgijewicz Jelczaninow ( 7.06.1868 r. -1918 r.) – od 18 maja 1915 r. dowódca 10. Dywizji Strzelców Syberyjskich. Po rewolucji lutowej został mianowany dowódcą 8. Korpusu Armijnego. W pażdzierniku 1917 r., gdy Ukraińska Centralna Rada przejęła kontrolę nad terytorium Ukrainy, został mianowany dowódcą oddziałów Odeskiego Okręgu Wojskowego. Zgładzony przez bolszewików.
[11] Arvid Conrad Appelgren (ur. 17.06.1876 r. w Hanko w Finlandii – zm. 22.01.1961 r.) – szef sztabu 10. Dywizji Strzelców Syberyjskich. W 1920 r. wrócił do Finlandii.
[12] Anastazy Fiedorowicz Benderiew (25.03.1859 r. – 17.11.1946 r.) – urodzony w Bułgarii, gdzie był oficerem do czasu puczu oficerów prorosyjskich przeciwko rządom Aleksandra I Battenberga. Po obaleniu władzy prorosyjskich oficerów udał się na emigrację, a w 1887 r. wstąpił do armii rosyjskiej w stopniu rotmistrza sztabowego. Po amnestii udzielonej w 1896 r. przez króla Bułgarii odmówił powrotu do kraju. Uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej w latach 1904-05 r. Awans na stopień generała-majora w dniu 9.03.1910 r. W okresie od 5.12.1914 r. do 1.01.1916 r. dowodził 1. Samodzielną Brygadą Kawalerii. W 1919 lub 1920 r. wrócił do Bułgarii.
[13] Esauł – stopień oficerski wojsk kozackich, odpowiednik kapitana i rotmistrza.
[14] Grigorij Wasiliewicz Sołdatow (17.01.1876 r. - 8.04.1931 r. ) – kozak z chutoru Czukarin, obwód Wojsko Dońskie. Adiutant w sztabie 10. Dywizji Strzelców Syberyjskich. Po rewolucji w Armii Czerwonej. Aresztowany 14 sierpnia 1930 r. Rozstrzelany 8 kwietnia 1931 r. w Moskwie i pochowany w zbiorowym grobie na cmentarzu Wagańkowskim.
Źródło dziennika, zdjęć i informacji:
gwar.mil.ru
ria1914.info
bidspirit.com
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz